Natuurgebied Landgoed Stippelberg | De Rips
Aardbevingen en veengroei tussen Gemert en Bakel. Vòòr de bosbouw was er heide met stuifduinen op de Stippelberg. Over dit barre gebied werd…
Aardbevingen en veengroei tussen Gemert en Bakel. Vòòr de bosbouw was er heide met stuifduinen op de Stippelberg. Over dit barre gebied werden allerlei verhalen verteld. Door het natuurgebied de Stippelberg, een bos dat in het begin van de twintigste eeuw is aangeplant voor de bosbouw op zandruggen die stammen uit de laatste IJstijd, loopt de Peelrandbreuk. De continentale platen die het aardoppervlak vormen zijn hier gebroken. Dat leidt tot onrust in de grond maar ook tot een hoogteverschil, soms van een paar meter, op de plaats van de breuk. De oostelijke plaat ligt hoger dan de westelijke plaat. In het lage gedeelte is het droog omdat grondwater in het hoge gedeelte tegen de breuk aanvloeit en dan maar moeilijk verder kan. Het komt uiteindelijk wel naar de oppervlakte gesijpeld en heet dan wijst. Wijst is rijk aan mineralen maar ook voedselarm, het recept voor gruwelijk mooie natuur. Toen was de opvatting dat de Peel alleen bestemd kon zijn voor de bosbouw vanwege de zeer arme grond, waar het gebied volledig bestond ui onbegroeid zand. In de Middeleeuwen staken boeren turf om hun land te bemesten op de natte gedeelten van de hei. Ze lieten hun vee grazen op de drogere gedeeltes, waardoor begroeiing ook weing kans had. Deze duinen konden ook na de ijstijd zodanig stuiven dat in meer dichtbevolkte geboieden (met meer vee) zelfs hele dorpen zijn ondergestoven. In het hoge gedeelte is de grond natter, biedt betere groeikansen voor het veen dat van de Peel in het verleden zo'n ondoordringbaar en onontwikkeld gebied heeft gemaakt. De jongste nederzettingen, Elsendorp en De Rips, liggen beiden aan de hoge natte oostkant van de Peelrandbreuk, de oudere dorpen aan de lage droge kant. IJzeroes gevonden in de Stippelberg is herkenbaar aan de oranje kleur. De reden dat de Peelrandbreuk zo'n barrière is heeft ook met ijzer te maken. De grond is namelijk sterk ijzerhoudend in dit gebied, zoals ook zichtbaar is in de oranje kleur van beken en sloten. Kleine laagjes ijzer in het grondwater zetten zich af in de grond, vooral op plaatsen als de Peelrandbreuk en vormen ondoordringbare lagen van roestend ijzer en aarde, die ook wel ijzeroer worden genoemd.
In de laatste IJstijd, zo'n dertigduizend jaar geleden reikte het ijs niet tot Brabant. Wel was het een uitzonderlijk koud en droog gebied, omdat de grote gletsjers de regenpatronen veranderden. De dorre grond verstoof op de gure wind en zo zijn grote zandruggen ontstaan, dekzandruggen genoemd die men nu nog in de Stippelberg kan terugvinden. Overigens is dat niet de enige verklaring voor de heuvels hier. In de volksmond werd ook wel over de Peelreuzen gesproken. Het bosgebied de Stippelberg kent ook de veldnamen het Beestenveld en Nederheide. Dit zijn gronden die afzonderlijk zijn aangekocht in de tijd van de grote heideontginningen aan het begin van de twintigste eeuw. Het Beestenveld was de eerste ontginning in de Peel die door de Nederlandse Heidemaatschappij, een soort ingenieursbureau, nu nog werkzaam onder de naam Arcadis, werd uitgevoerd. Zij deden dat in opdracht van de eigenaar, de bankier Abraham Hendrik Ledeboer, die ook eigenaar was van het Landgoed De Sijp. In de uitgestrekte Stippelberg liet hij echter zijn zomerhuis bouwen, Villa Ledeboer.
Tussen Gemert en Bakel. IJzeroer gevonden in de Stippelberg, herkenbaar aan de oranje kleur. Toen was de opvatting dat de Peel alleen bestemd kon zijn voor de bosbouw vanwege de zeer arme grond, waar het gebied volledig bestond uit onbegroeid zand. In de Middeleeuwen staken boeren turf om hun land te bemesten op de natte gedeelten van de hei en lieten hun vee grazen op de drogere gedeeltes waardoor begroeiing ook weinig kans had. Deze duinen konden ook na de IJstijd zodanig stuiven dat in meer dichtbevolkte gebieden (met meer vee)zelfs hele dorpen zijn ondergestoven.
Ook interessant
-
Herenhuis Markt 213
Herenhuis Markt 213
Dit herenhuis werd in 1891 gebouwd in opdracht van de fabrikant A. Prinzen. De architect was J. W. van...
Helmond
Erfgoed, Bezienswaardigheid, Monument
-
Speeltuin Prinses Irene in Someren-Eind
Speeltuin Prinses Irene in Someren-Eind
Speeltuin Prinses Irene is een unieke speelplek om zijn mooie ligging aan de rand van Someren-Eind, waar...
Someren-Eind
Attractie, Kinderboerderij, Speeltuin, Actief en Sportief, Natuur en Recreatie, Kinderfeestjes
-
Natuurgebied De Groote Slink | Elsendorp
Natuurgebied De Groote Slink | Elsendorp
Nadat de Enschedese zakenman Abraham Ledeboer zeer goedkoop 1200 ha woeste grond in de Peel had gekocht,...
Elsendorp
Natuurgebied, Natuur en Recreatie
-
De Schouw en Ter Schaut, Bakel
De Schouw en Ter Schaut, Bakel
De buurtschap De Schouw is ontstaan uit de middeleeuwse hoeve Ter Schaut. Het was een hoeve met een gracht...
Bakel
Erfgoed, Bezienswaardigheid, Monument
-
Voormalig woonhuis - Markt 42a Helmond
Voormalig woonhuis - Markt 42a Helmond
De voorgevel van dit voormalige woonhuis stamt uit 1890.
HELMOND
Erfgoed, Bezienswaardigheid, Monument
-
Grenspaal Stippelberg Paal
Grenspaal Stippelberg Paal
Een van de grenspalen die de, vaak omstreden, grens tussen de vroegere gemeentes Bakel en Gemert aangeeft.
Bakel
Architectuur, Erfgoed, Bezienswaardigheid
-
Boerderijmuseum De Tolbrug
Boerderijmuseum De Tolbrug
Deze langgevelboerderij staat op de plek waar vroeger tol werd geheven op gebruik van de brug over de...
Bakel
Erfgoed, Bezienswaardigheid, Monument, Museum
-
De Witte Bergen
De Witte Bergen
De Witte Bergen hebben hun naam te danken aan het feit dat het gebied oorspronkelijk een zandverstuiving...
Asten-Heusden
Natuurgebied
-
Klooster De Weyst | Handel
Klooster De Weyst | Handel
Dit klooster is onderdeel van een grotendeels in Boekel liggende complex waartoe ook het eerste krankzinnigeninstituut...
Handel
Erfgoed, Bezienswaardigheid, Monument
-
Dierenpark de Rippert
Dierenpark de Rippert
Herten, lama's, geiten en schapen grazen in de weide van dierenpark de Rippert. Ook springen er meerdere...
Helmond
Park/Tuin, Kinderboerderij, Natuur en Recreatie
