Open Monumentendagen Deurne e.o.
Ter gelegenheid van de Landelijke Open Monumentendagen zijn in Deurne e.o. diverse monumenten gratis te bezoeken, neem ook een kijkje!
Alle monumenten die op de route liggen van de fietstocht
DEURNE
Heemhuis 1907
Heemhuis Stationsstraat 73 – Heemkundekring H.N. Ouwerling:Eind jaren 1980 kreeg Heemkundekring H.N. Ouwerling het leegstaande en met sloop bedreigde pand aan de Stationsstraat 73 in Deurne kosteloos in gebruik van de familie Hohmann-van Doorne. Met hulp van vrijwilligers werd het pand grondig opgeknapt en op 9 september 1989 geopend als Heemhuis. Het huis herbergt sindsdien onder andere de Oudheidkamer, een bibliotheek, tentoonstellingsruimtes en werkgroepen van de kring. Door de jaren heen vonden diverse uitbreidingen en restauraties plaats, en sinds 1997 staat het pand op de gemeentelijke monumentenlijst.
Huize Landzicht 1791
Huize Landzicht – Stationsstraat 59-61:
Huize Landzicht, geb…
Ter gelegenheid van de Landelijke Open Monumentendagen zijn in Deurne e.o. diverse monumenten gratis te bezoeken, neem ook een kijkje!
Alle monumenten die op de route liggen van de fietstocht
DEURNE
Heemhuis 1907
Heemhuis Stationsstraat 73 – Heemkundekring H.N. Ouwerling:Eind jaren 1980 kreeg Heemkundekring H.N. Ouwerling het leegstaande en met sloop bedreigde pand aan de Stationsstraat 73 in Deurne kosteloos in gebruik van de familie Hohmann-van Doorne. Met hulp van vrijwilligers werd het pand grondig opgeknapt en op 9 september 1989 geopend als Heemhuis. Het huis herbergt sindsdien onder andere de Oudheidkamer, een bibliotheek, tentoonstellingsruimtes en werkgroepen van de kring. Door de jaren heen vonden diverse uitbreidingen en restauraties plaats, en sinds 1997 staat het pand op de gemeentelijke monumentenlijst.
Huize Landzicht 1791
Huize Landzicht – Stationsstraat 59-61:
Huize Landzicht, gebouwd tussen 1791 en 1793 als pastorie, is een van de oudste panden van Deurne. Tot 1817 diende het als woning voor de pastoors van Deurne. In 1818 werd het pand geruild met een woning aan de Martinetstraat en kreeg het verschillende eigenaren. In 1950 werd het huis gesplitst in twee woonhuizen, waarbij alleen het deel op nummer 59 tot gemeentelijk monument werd verklaard. Sinds 2019 is het opnieuw eigendom van de Deurnese kerk en weer in gebruik als pastorie.
Visser Chocolade1910 Winkel Woonhuis van Caspar Peerbooms
Stationsstraat 4a
In 1732 verkochten Evert en Dirk Hikspoor hun deel van een huis aan Jan Dirk Meulendijk, die later ook de rest van het huis kocht. In 1738 verkocht hij het huis aan de zussen Van de Laar, die het in 1745 overdroegen aan hun broer Jan. In 1748 verkocht Jan het pand aan Hendrik Kuijpers, wiens familie het tot in de 19e eeuw bewoonde.
Na diverse overdrachten binnen de familie Kuijpers, kwam het huis in 1866 bij Pieter Pluijm terecht, en later bij zijn zoon Martinus. In 1910 kocht August Peerbooms het perceel, sloopte het oude huis en liet een nieuw woonhuis bouwen, dat in 1911 werd betrokken. De familie Peerbooms runde er een drogisterij.
Vanaf 1986 vestigden zich er verschillende winkels, waaronder een bijouterie van Mieke en Piet van Bree. In 1997 volgde kapsalon “Fargo” van Dave Verberne, en in 2007 opende Lauri van Loon chocolaterie "Visser Chocolade". In datzelfde jaar namen Marc Manders en Ellen Arts de winkel over. In 2013 volgde Ringeling onder Digna Hullegie, met sieraden en horloges.
Gemeentehuis’ 1895
Markt 1
Het huidige gemeentehuis aan de Markt in Deurne werd gebouwd in 1895 als opvolger van het oude raadhuis naast de Sint-Willibrorduskerk. Het is een blijvend symbool van de welvarende periode rond 1900, toen Deurne en Liessel bekendstonden als een “miljoenenparadijs”. Hoewel al sinds 1660 werd geadviseerd een eigen raadhuis te bouwen, gebeurde dit pas in 1805. Het oude raadhuis werd in 1897 gesloopt om ruimte te maken voor de uitbreiding van de Markt.
‘Postkantoor (Markt) 1908
Markt 2 Voormalig postkantoor
Tot 1969 deed het pand Markt 2 dienst als postkantoor van Deurne. Na de opening van het nieuwe postkantoor aan de Posthoek 2 werd het gebouw onderdeel van het gemeentehuis. Koningin Beatrix bezocht het pand op Koninginnedag 1986. De voormalige directeurswoning huisvestte later het VVV-kantoor, en vanaf 2013 werd de bovenverdieping omgevormd tot appartementen, met restaurant Clouds op de begane grond.
Sint-Willibrorduskerk (Deurne)
Markt 9 Sint-Willibrorduskerk 13e eeuw
De Sint-Willibrorduskerk in Deurne gaat terug tot minstens de 11e eeuw, met sporen van romaans muurwerk en vermeldingen in een pauselijke oorkonde uit 1069. De kerk werd meerdere keren verbouwd en gerestaureerd, met belangrijke fasen in 1711, na de brand van 1737, en een grote restauratie door Pierre Cuypers tussen 1881 en 1884. Daarbij werd onder andere het middenschip vernieuwd. Later volgden nog restauraties in 1945, 1959–1964 en vanaf 2001. Door de eeuwen heen onderging het gebouw ingrijpende veranderingen aan dak, torens, gewelven en interieur, maar bleef het een centraal religieus en historisch bouwwerk in Deurne. Rondom de kerk ligt een oude begraafplaats, sinds 1970 gesloten.
Kerkhofmuren Sint-Willibrorduskerk (Deurne)
Markt 9 Kerkhof met muren 1924
De huidige kerkhofmuur van de Sint-Willibrorduskerk in Deurne werd in 1924 ontworpen door architect Jan Stuyt en vormt samen met de kerk en begraafplaats een waardevol cultuurhistorisch ensemble. Al in 1470 werd een kerkhofmuur vermeld, met belangrijke uitbreidingen in 1712-1713 en opnieuw in de jaren 1860 onder pastoor Verhoeven. In de 20e eeuw werd een groot deel van de muur herbouwd, inclusief het torentje "Het Eeuwig Licht". Hoewel delen in latere jaren zijn gesloopt, zoals in 1960 en rond 1988, werd de muur in 2006 gerestaureerd en blijft zij een belangrijk historisch element in het centrum van Deurne.
De Wieger
Oude Liesselseweg 29 1922
De voormalige woning van arts en kunstenaar Hendrik Wiegersma aan de Oude Liesselseweg 29 werd in 1976 na een grondige verbouwing geopend als Museum De Wieger. Het pand was kort na Wiegersma's dood in 1969 nog bewoond door huisarts Weijenborg, waarna de gemeente Deurne het in 1972 kocht. De Wieger groeide in het interbellum uit tot een cultureel centrum waar bekende kunstenaars als Zadkine en Permeke over de vloer kwamen. Het museum toont werken van Wiegersma en werd geleid door zijn zoon Pieter tot 1988.
Brouwershuis
Lage Kerk 8 1850
Op 8 oktober 1872 kocht bierbrouwer Peter Johannis Swinkels het pand genaamd de Pannenhoef aan de Lagekerk voor 760 gulden tijdens een openbare verkoop. Het betrof een huis met erf en moestuin, verdeeld over meerdere percelen van in totaal 0,145 hectare. Dit pand, nu bekend als Lagekerk 8 (het Brouwershuis), vormde de basis voor de latere bierbrouwerij van Swinkels, die zich later uitbreidde naar het naastgelegen perceel Derpsestraat 2.
Bierbrouwerij De Zon
Derpsestraat 2 1880
Bierbrouwerij De Zon werd in 1880 opgericht door Pieter Swinkels, voormalig brouwersknecht. Na zijn overlijden zette zijn zoon Harrie het bedrijf voort tot aan zijn dood in 1949. De brouwerij werd meermaals verbouwd, onder meer in 1893/94, 1900 en uitgebreid in 1937. Het pand, gelegen aan de Derpsestraat/Lagekerk, was voorzien van meerdere kelders, een brouwhuis en moutmalerij. In de jaren dertig leverde De Zon vooral Lagerbier, aanvankelijk in beugelflesjes en later ook per fust, wat leidde tot het verdwijnen van kleinere zondagscafé's. Dankzij Peter van Kinderen is het pand deels ingericht gebleven als brouwerij.
Kasteelruïne
Haageind 37 14e Eeuw
Het Groot Kasteel aan het Haageind in Deurne werd vóór 1397 gebouwd, vermoedelijk door de familie Van Doerne, en was aanvankelijk een edelmanswoning. Vanaf de 16e eeuw werd het de residentie van de heren van Deurne. Later kwam het in handen van rijke families zoals Van Leeffdael, Coymans en De Smeth, die het gebruikten als buitenverblijf. In de Eerste Wereldoorlog werd het kasteel tijdelijk toegewezen aan het Rode Kruis. Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonde de laatste kasteelheer, Theodore baron de Smeth, er met zijn secretaresse, met wie hij de brand in 1944 overleefde. Die brand verwoestte het kasteel grotendeels. Pogingen tot herbestemming als theehuis en oudheidkamer mislukten. Sinds 1966 wordt de ruïne beheerd door Sociëteit Walhalla. Het kasteelcomplex kent een rijke geschiedenis van adellijke bewoning, maatschappelijke functies en cultureel gebruik, en vormt samen met het Dinghuis, de kasteeltuin en omliggende elementen een waardevol historisch ensemble.
Dinghuis
Haageind 39 16e Eeuw
Het Dinghuis aan het Haageind is een zestiende-eeuws gebouw dat oorspronkelijk diende als gerechtsgebouw van de heren van Deurne. Het maakte deel uit van het kasteeldomein en kende in latere eeuwen diverse functies, waaronder stal, woning, museum en opslagruimte. Na restauratie in de jaren '60 werd het korte tijd gemeentemuseum. Sinds 2018 is het pand in gebruik als horecagelegenheid, met bovenin een kleine expositie over het kasteelcomplex.
Holten’s Molen
Veldstraat 39 1890
Holten's Molen heeft wieken van 26 meter met speciale stroomlijnneuzen die krachtig genoeg zijn om drie installaties aan te drijven: een korenmolen, een olieslagerij en een houtzagerij. De korenmolen maalt met basalt- en kwartsteen tarwe en rogge, en heeft een hulpgemaal voor windstille dagen. De olieslagerij verwerkt lijn- of koolzaad via een traditionele kollergang, verwarming en persing. Sinds 2006 zaagt de molen ook hout met een antieke verticale zaagmachine. Holten’s Molen is uniek als combinatie van deze drie ambachtelijke functies.
Molen Marie Antoinette
Zeilbergsestraat 98 1893
Windmolen Maria-Antoinette (Zeilberg)
De windmolen aan de Zeilbergsestraat 98 werd in 1893 gebouwd door Petrus Truijen. Oorspronkelijk stond de molen in Wateringen en werd verplaatst naar Zeilberg. In de loop der tijd had de molen meerdere eigenaren, waaronder Klaas Goossens, de Sint-Vincentiusvereniging, Piet van Aarssen en later Willy Crommentuijn. De molen werd in 1964 gerestaureerd en vernoemd naar de dochters van Van Aarssen. In 2004 kocht harmonie Excelsior de molen en gebruikte deze als clubhuis. Na een restauratie in 2012 is de molen weer volledig operationeel. De molen is een rijksmonument en wordt nog steeds gebruikt, onder andere door bakkerij Van Ham.
VLIERDEN
Grafkelder Maurissens
Bij Oude Torenweg 15 1926
De grafkapel van de adellijke familie De Maurissens aan de Oude Torenweg in Vlierden werd in 1926 gebouwd op de plek van de oude kerktoren. De familie woonde in de 19e eeuw op de Baarschot en bezat veel boerderijen in de regio. De kapel herinnert aan hun aanwezigheid en is sinds 1990 gerestaureerd door de heemkundekring. Sinds 2010 is het onderhoud in handen van de Stichting Maria Vredeskapel. Het monument is een rijksmonument en het enige zichtbare overblijfsel van de vroegere begraafplaats.
Begraafplaats Wiegersma
Rijntjesdijk 1942
De particuliere begraafplaats van de familie Wiegersma ligt in een afgesloten bosperceel aan de Rijntjesdijk in Vlierden en werd in 1942 aangelegd. Hier liggen onder anderen Hendrik Wiegersma, zijn vrouw, moeder en enkele kinderen begraven. De grafstenen zijn door Hendrik en zijn zoon Pieter ontworpen. Sinds 2014 beheert Brabants Landschap de begraafplaats, die slechts enkele keren per jaar toegankelijk is voor het publiek. Het terrein is een rijksmonument.
NEERKANT
Techniek met een Ziel
Dorpsstraat 23
Museum Techniek met 'n Ziel in Neerkant, gevestigd aan de Dorpsstraat 23, toont een nostalgische collectie technische apparaten en voorwerpen van 1900 tot heden. Het museum werd in 2003 opgericht door elektrotechnicus Henk Joosten, nadat hij zijn winkel JeHaBe had overgedragen. Aan veel voorwerpen zijn persoonlijke verhalen gekoppeld. Na een verbouwing werd het museum in 2008 uitgebreid met een jaren ’50-winkel, woonkamer, keuken en café. In 2013 verhuisde het museum naar het voormalige Rabobank-gebouw, waar het op 8 juni 2013 officieel heropend werd. In 2016 verwelkomde het museum al zijn tienduizendste bezoeker, veel eerder dan verwacht. Naast de vaste collectie vervult het museum ook een onderwijzende rol, met technieklessen voor scholen. Verder is er een expositieruimte voor lokale kunst en is het museum de thuisbasis van heemkundewerkgroep De Ziel van Neerkant.
Vincentiushuis
Dorpsstraat 28 1915
Het Sint-Vincentiushuis aan de Dorpsstraat 28 in Neerkant werd in 1917 gesticht als klooster en meisjesschool door de zusters Franciscanessen. Later diende het als bejaardenhuis en bleef tijdens WOII behouden, ondanks gevechten. Na vertrek van de zusters in 1970 kreeg het pand een maatschappelijke functie. Door achterstallig onderhoud dreigde sloop, maar in 1996 werd het verkocht en in 2001 tot rijksmonument verklaard. Sindsdien is het pand gerenoveerd en is er nu een Bed & Breakfast gevestigd.
Monument MH17
Dorpsstraat 2015
Op 17 juli 2014 kwamen Jeroen Wals (47), zijn vrouw Nicole Martens (43) en hun vier kinderen uit Neerkant tragisch om bij de MH17-vliegramp boven Oekraïne. Ze waren op weg voor een rondreis door Maleisië. Jeroen werkte bij Philips en Nicole als orthopedagoge. Hun kinderen waren actief in school en sport in Neerkant. De ramp schokte het dorp diep. In augustus 2014 was er een grote herdenking en in december werden de urnen van het gezin begraven in Barneveld, de woonplaats van Nicole. In maart 2015 kreeg Neerkant een blijvende herdenkingsplek met een monument in de vorm van een verlichte treurwilg en bank voor het gezin. In 2015 zond SBS6 een documentaire uit over de impact van de ramp op het dorp.
HELENAVEEN
Protestantse kerk
Soemeersingel 27
De Protestantse kerk in Helenaveen werd op 3 november 1867 in gebruik genomen voor Hervormde inwoners en Peelwerkers. De bouw kwam tot stand via een landelijke actie onder leiding van ds. A. Rutgers van der Loeff, die godsdienst koppelde aan landontginning. In 1870 werd de zelfstandige Protestantse gemeente Helenaveen opgericht. Voor de bouw vonden diensten plaats in huiselijke kring of een barak. De eerste predikant was ds. E.B. Swalue, aan wie een gedenksteen in de kerk herinnert. De kerk heeft een sober interieur met goede akoestiek en werd verbouwd in 1969 en 1975. Naast de kerk staan de pastorie en de zondagsschool. Na bijna een eeuw werd samenwerking met de Protestantse gemeente Deurne gezocht.
Zondagsschool
Soemeersingel 29
Zondagsschool in Helenaveen
Rechts de uit 1904 stammende zondagsschool en links de Protestantse kerk van Helenaveen. Foto collectie Nelly Hermans-van den Eijnde. In het midden de Protestantse kerk van Helenaveen met links de Protestantse pastorie , beide uit 1867. Rechts de uit 1904 stammende zondagsschool. De zondagsschool in Helenaveen is een activiteit van de Protestantse gemeente Helenaveen waarbij mensen, meestal kinderen van de basisschoolleeftijd, onderwezen worden in het christelijk geloof en de Bijbelse geschiedenis. Veelal in de vorm van afzonderlijke bijeenkomsten wordt onderricht in godsdienst, zingen, praten over godsdienstige onderwerpen gegeven. Tijdens de kerkdienst kan er ook een activiteit zijn speciaal voor de kinderen, die dan kindernevendienst wordt genoemd. In 1867 kregen de protestanten in Helenaveen hun religieuze centrum met een Protestantse pastorie Helenaveen. In 1904 volgde het gebouw van de zondagsschool.
Huis Jules de Corte
Geldersestraat 9 1894
Het huis aan de Geldersestraat 9 in Helenaveen is een gemeentelijk monument, gebouwd in 1894 op de plek van eerdere woningen uit 1865. Oorspronkelijk hoorde er een boerderij bij, die in 1916 werd afgesplitst. Vanaf 1972 was het woonhuis van zanger en componist Jules de Corte (1924–1996), die er met zijn vrouw Thea Dekker woonde. Vanuit dit huis zond hij zijn muziek uit via de Cortefoon. Na zijn overlijden ontstond het plan voor een Jules de Corte-museum, maar dit kwam door geldgebrek niet van de grond. Wel bleef het huis grotendeels in originele staat behouden, inclusief muzikale details zoals een poort met muziekmotieven en een minicarillon. In 2019 gaf zoon Ernst de Corte een tuinconcert ter ere van zijn vader.
LIESSEL
Sint Willibrorduskerk Liessel
Hoofdstraat 66
De Sint-Willibrorduskerk in Liessel is een rijksmonument, gebouwd tussen 1899 en 1901 naar ontwerp van Caspar Franssen. Ze verving de oude waterstaatskerk (1832-1903), die zelf op de plek van de vervallen Sint-Hubertuskapel stond. De kerk werd op 1 mei 1901 in gebruik genomen en op 15 juli 1912 officieel ingewijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog liep het gebouw zware schade op, maar werd in 1946 hersteld met stenen van de verwoeste kerk van Neerkant, onder leiding van architect Van der Sluijs. Het betreft een neogotische kruisbasiliek met oostelijke toren, rijk gedetailleerd met steunberen, spitsboogvensters, glas-in-lood en neogotische interieurelementen zoals altaren, beelden en biechtstoelen. De oorspronkelijke glas-in-loodramen gingen in 1944 verloren en werden tussen 1956 en 1964 vervangen door ramen van Pieter Wiegersma. De kerk heeft cultuurhistorische, architectuurhistorische en kunsthistorische waarde als voorbeeld van de neogotische dorpskerk en als werk van architect Franssen.
Buntse Kei
Marktplein
De Buntse kei (ook wel Lijsselse of Fellers Kei) werd op 5 april 1957 gevonden bij het ploegen langs de Buntseweg in Liessel. Met zijn 2,5 meter lengte en 2500 kilo gewicht werd de kei al snel een bezienswaardigheid en kreeg hij in datzelfde jaar een plek in de Liesselse carnavalstraditie als symbool van carnavalsvereniging De Kei. Na jaren van ontvoeringen en optochten werd de kei in 1978 een vaste plaats op het marktplein gegeven. Zijn geschiedenis is later beschreven in het boek Wat ne Kei is dat (2010).
De Volksvriend Liessel
Hoofdstraat 1903
De huidige windmolen van Liessel, De Volksvriend, is een ronde stenen beltkorenmolen uit 1903, gebouwd door Peter Gitzels aan de Hoofdstraat. Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte de molen zwaar beschadigd maar werd in 1946 hersteld en later door de gemeente Deurne gerestaureerd. Sinds 1972 wordt hij bediend door vrijwillige molenaars en is hij nog steeds maalvaardig en te bezoeken. Op zaterdag 13 september is de heropening van de molen met nieuwe wieken.
Bakhuisje
Hoofdstraat 190
Het bakhuisje bij molen De Volksvriend is in 1988–1989 in oorspronkelijke staat herbouwd in opdracht van het gilde St. Hubertus, op initiatief van Stichting Liessel Promotion. Oorspronkelijk bevond het bakhuisje zich bij een boerderij aan het Loon en dateerde uit de 19e eeuw. Het behoorde tot de zeven van zo’n twintig bakgelegenheden die Liessel destijds rijk was. Het wordt jaarlijks gebruikt door het gilde op Sint-Hubertusdag, wanneer er traditioneel brood in de oven wordt gebakken en gezegend, onder meer ter bescherming tegen hondsdolheid.
Overzicht Locaties – Openingstijden & Activiteiten
Locatie
Openingstijden
Activiteiten / Opmerkingen
Sint-Willibrorduskerk
Deurne
Za & Zo: 12.00–17.00
Za 13 sept: Nationale Orgeldag. Uitleg door organisten Orgelconcert studenten Bert Augustus om 16.00 uur
Visser Chocolade Deurne
Za: 10.00-16.00 & Zo: 12.00-17.00 geopend
Rijksmonument Stationsstraat 6, 5751 HE Deurne
Heemhuis Deurne
Za & Zo 10.00–16.00
Archeologische vondsten, historische voorwerpen, lokale geschiedenis en cultuur. De Beugelbaan is ook open
Museum De Wieger
Za & Zo: 12.00–17.00
Za 13 sept: Gratis toegang. 14 sept: Reguliere entree (museum jaarkaart geldig)
Dinghuis & Kasteelruïne .Deurne
Bierbrouwerij De Zon
Begraafplaats fam. Wiegersma Vlierden
Za & Zo 10.00u-17.00
Za & zo 10.00-16.00
Za 13 sept: 10.00–16.00
De bovenverdieping van het Dinghuis is voor iedereen toegankelijk met informatie over het kasteeldomein.
Gids aanwezig
Informatie op zaterdag door VVV gids
Molen Mari-Antoinette Deurne/Zeilberg
Za & Zo: 10.00–16.00 (bevestiging gewenst)
Gids aanwezig en horeca open
Techniek met een Ziel (Neerkant)
Za 13 sept: 11.00–16.00
Zo 14 sept: 13.30–16.30
Za 13 sept: Gratis toegang. 14 sept: Reguliere entree (museum jaarkaart geldig)
Sint-Willbrorduskerk Neerkant
Za & Zo: 11.00–16.00
Gids aanwezig
MH17 Monument
Neerkant
Open monument
Sint- Vincentiushuis Neerkant
Vanaf buitenzijde te bezichtigen
Protestantse kerk
Helenaveen
Vanaf buitenzijde te bezichtigen
Zondagsschool Helenaveen
Vanaf buitenzijde te bezichtigen
Huis Jules de Corte
Helenaveen
Vanaf buitenzijde te bezichtigen
Huis Jules de Corte
Helenaveen
Vanaf buitenzijde te bezichtigen
De Helm Helenaveen
Open monument
Sint-Willibrorduskerk
Liessel
Vanaf buitenzijde te bezichtigen
De Kei Liessel
Open monument
Molen De Volksvriend
Liessel
Vanaf de buitenzijde te bezichtigen
Feestelijke heropening op zaterdag na 3 jaar stilstand
Bakkershuisje Liessel
Vanaf buitenzijde te bezichtigen.
Wanneer
- Zaterdag 13 september 2025 om 10.00 uur
- Zondag 14 september 2025 om 10.00 uur