Lezing Heemkundekring De Vonder Asten-Someren

Lezing Heemkundekring De Vonder in Museum Klok & Peel.  Thema: De Silbertanne-moorden en collaboratie door David Barnouw

De Silbertanne-moorden en collaboratie

• Spreker: David Barnouw
• Datum: dinsdag 19 maart 2024
• Locatie: Filmzaal Museum Klok & Peel
• Adres: Ostaderstraat 23, Asten
• Aanvang: 20:00 uur
• Toegang: iedereen is welkom
• Kosten: € 5 per persoon, voor leden van De Vonder gratis

Spreker David Barnouw

David Barnouw kwam ter wereld in Retranchement, Zeeland. Hij studeerde politieke en sociale wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Na werkzaam geweest te zijn op het Internationale Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) en aan de Leidse Universiteit, was hij tussen 1979 en 2014 verbonden aan het Nederlandse Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD). Hij is actief als schrijver en spreker en één van de samenstellers van de wetenschappelijke uitgave van de dagboeken van Anne Frank, over wie hij veel heeft gepubliceerd. Hij was visiting professor aan de University of Vermont in Burlington. Zijn onderzoeksinteresse gaat uit naar de algemene geschiedenis van de bezetting, collaboratievraagstukken, de nazi-jeugdbeweging, propaganda, de representatie van oorlog in films en Anne Frank.

De Silbertanne-moorden

De Silbertanne-moorden (ook wel Silbertanne Aktion genoemd) werden in Nederland door Nederlandse SS'ers gepleegd tussen september 1943 en september 1944. Deze zijn in Asten en Someren bekend door de moorden op de 2 burgemeesters van Asten en Someren op 4 augustus 1944. Dat waren Willem Wijnen, burgemeester van Asten en Piet Smulders, burgemeester van Someren. Frans Eijsbouts, een Somerense ondernemer en vriend van Smulders, werd door een kogel in zijn arm geraakt en liet zich in een lage leegstaande sloot vallen. Door te doen alsof hij dood was, wist hij te overleven. De lijst van slachtoffers is lang, verdeeld over 28 aanslagen zijn er 44 dodelijke slachtoffers gevallen, terwijl 12 slachtoffers een aanslag wisten te overleven. David Barnouw gaat ons vertellen waarom die moorden werden gepleegd, wie de verantwoordelijken waren en welke impact deze hebben gehad. Hoe komt men aan deze naam, enz.

Collaboratie

Collaboratie is nogal een breed onderwerp. Volgens Wiki zijn het Nederlanders, die tijdens de WO-2 vrijwillig met de Duitsers meewerkten. Collaborateurs steunden en helpen de nazi’s en werden daarom in de volksmond 'landverraders' genoemd. Waren het de slagers, die vlees verkocht hebben aan de Duitsers? Waren het de jonge meisjes, die verliefd werden op Duitse soldaten? Waren het de kopstukken zoals Meinoud Marinus Rost van Tonningen en Anton Mussert of de 25.000 Nederlanders die tijdens de oorlog vrijwillig in de Waffen-SS hebben meegevochten met de Duitsers? Voor velen zullen deze vragen deze avond duidelijk worden.

De twee onderwerpen van deze avond hebben iets met elkaar te maken. De moorden golden als represaillemaatregel voor aanslagen door het verzet op vooral Nederlandse collaborateurs en hadden als zodanig de steun van de Duitsers. Het wordt een interessante avond, zeker voor diegene die de achtergronden van de Silbertanne-moorden op de twee burgemeesters van Asten en Someren willen weten.