Lezing Heemkundekring De Vonder Asten Someren Ineke Strouken

Lezing Heemkundekring De Vonder Asten Someren 

Thema: De winterfeesten van Sint Maarten

De winterfeesten van Sint Maarten

• Spreker: Ineke Strouken
• Datum: donderdag 23 oktober 2025
• Locatie: Zaal Hotel Centraal
• Adres: Wilhelminaplein 3, Someren
• Aanvang: 20:00 uur
• Toegang: iedereen is welkom

In deze lezing vertelt Ineke Strouken waar de tradities en rituelen in de winter vandaan komen.

Tot ver in de negentiende eeuw werd het jaar verdeeld in twee delen: de slechte en de goede tijd. De moeilijke tijd begon op Sint Maarten, 11 november en liep tot en met Carnaval. Daarna begonnen de voorbereidingen voor de goede tijd, die begon met Pasen. In de slechte tijd was het belangrijk om zuinig te zijn met voedsel, licht en brandstof, zodat er genoeg was voor de hele winter. Wij kunnen ons dat niet voorstellen, omdat wij het hele jaar door vers voedsel in de supermarkt kunnen kopen en wij hebben het ook niet meer koud. De christelijke feestdagen hielpen met overleven. Op feestdagen, zoals Driekoningen, mochten mensen langs de deur gaan om te bedelen en twee vastenperioden zorgden ervoor dat niet alles meteen werd opgegeten. Daarom zijn er zoveel feestdagen in de winter.

Over al die feestdagen is een religieus verhaal te vertellen, maar ook een cultureel verhaal.

• Waarom eten wij speculaas met Sinterklaas en zetten wij met Kerstmis een boom met ballen in huis?
• Waarom steken wij op oudejaarsavond vuurwerk af en nemen we op nieuwjaarsdag een duik in het koude water?
• Waarom verkleden we ons met Carnaval en sluiten we af met haring?

Dit alles heeft een betekenis.

Ineke Strouken was 32 jaar directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur, later Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. Van 1998 tot en met 2011 was ze hoofdredacteur van het tijdschrift Traditie. Via boeken, artikelen en radio-uitzendingen vertelt ze over de (historische) achtergronden van tradities. Ze is bestuurslid van Brabants Heem.